Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Thuis in Erfgoed: Audiovisueel materiaal
FARO maakte in kader van Erfgoeddag 2024 een audiovisuele collectie aan rond het jaarthema Thuis op Het Archief voor Onderwijs. Hierin bekijken we in zes delen hoe een thuisgevoel vorm krijgt: in de wijk, in taal en in verschillende …
Video -
KANT EN CLARA: Inleefspel
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Wat betekent het om als weeskind op te groeien vroeger en nu? Ook vandaag zijn er - jammer genoeg - …
tot
Nascholing of activiteit -
Soorten misdaden: Woordenschatquiz
Quiz over verschillende soorten misdaden, zoals gijzeling, moord, oplichting ...
Je krijgt een voorbeeldzin te zien en achterhaalt zo de betekenis van het woord.
Interactieve oefeningLeerkracht -
Kunstbabbelkaarten: In gesprek gaan aan de hand van kunst
Onze kunstbabbelkaarten nodigen je uit om met je klasgroep in gesprek te gaan aan de hand van een selectie werken uit de collectie van het MSK.
Samen kan je het hebben over alledaagse onderwerpen zoals kledij, hobby’s, feest, vakantie, de …Downloadbaar lesmateriaal (4) -
KANT EN CLARA: Workshop wezenkledij
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Help jij Houten Clara om het wezenuniform van de weeskinderen te updaten (één uur)? …
tot
Nascholing of activiteit -
KANT EN CLARA: Interactieve rondleiding
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Tijdens een interactieve rondleiding (anderhalf uur) dompelen we je onder in het leven van een weeskind. …
tot
Nascholing of activiteit -
België: Brainstorming en zoekopdracht
Deze opdracht over België bestaat uit twee delen:
- instapoefening om te brainstormen en de voorkennis van de leerlingen te activeren;
- een zoekopdracht over België via Wikipedia.
Voor leerlingen die nog niet lang in België wonen.
Downloadbaar lesmateriaal (6)Leerkracht -
Spreekkaartjes met foto's
Aan de hand van deze foto's gaan anderstaligen aan het spreken. Wat zien ze op de foto?Wat kunnen ze erover vertellen? Hebben zij dat al meegemaakt?
Downloadbaar lesmateriaal (5)Leerkracht -
Hoe laat is het?: Digitale klok
Met deze draaikaartjes kunnen de leerlingen/cursisten zelfstandig oefenen op de digitale klok, nl. het uur en half uur.
Downloadbaar lesmateriaal (7)Leerkracht -
Hoe laat is het?: Analoge klok
Met deze draaikaartjes kunnen de leerlingen/cursisten zelfstandig oefenen op de analoge klok, nl. het uur en half uur.
Downloadbaar lesmateriaal (7)Leerkracht -
Levenswijs: Lespakket
Met een scholenproject waarbij ouderen langsgaan op middelbare scholen wil Vief bruggen bouwen tussen verschillende generaties. Door het succes konden we niet overal langsgaan, daarom hebben we een lespakket ontwikkeld.
Het lespakket bestaat …
Downloadbaar lesmateriaal (8) -
Nieuws in duidelijke taal: Lesmateriaal
Het schoolpakket is een abonnement op maat van scholen. Met dit pakket kan je als school vlot aan de slag met de Wablieft kranten. Zo geniet je van:
- kant-en-klaar lesmateriaal bij enkele artikels;
- onbeperkte toegang tot alle online artikels …
Aankondiging (4)