Morele stress bij leerkrachten secundair onderwijs

Dit betreft een projectmatig wetenschappelijk onderzoek met startdatum 1/1/2019 en einddatum 30/6/2020, gevoerd door de opleidingen bachelor secundair onderwijs en bachelor verpleegkunde van Howest.

Het gaat om kwalitatief onderzoek dat het begrip morele stress/morele veerkracht wil introduceren en onderzoeken in het secundair onderwijs vanuit de onderzoeksvraag: welke bronnen en hulpbronnen van morele stress zijn er voor leerkrachten secundair onderwijs?

Deelvragen:

• Welke zijn belangrijke waarden voor individuele leerkrachten secundair onderwijs binnen de componenten van hun professioneel zelfverstaan die gelinkt kunnen worden aan wat voor hen ‘een goede leerkracht zijn’ is?
• Wat zijn interne en externe belemmerende factoren bij leerkrachten in het secundair onderwijs op micro-, meso- en macro-niveau die leiden tot morele stress?
• Welke copingmechanismen herkennen we bij de leerkracht m.b.t. autonomie, betrokkenheid en competentie van leerkrachten om met morele stress om te gaan op individueel als organisatieniveau?
• Welke hulpbronnen herkennen we alsnog op niveau van de organisatie om met morele stress om te gaan?

Leerkrachten leren morele stress (h)erkennen in hun dagelijks werk en maken onderscheid tussen andere vormen van stress, dit met oog op kwaliteitsvolle retentie. Hierbij wordt vertrokken vanuit het professioneel zelfverstaan van de leerkracht (2012, Kelchtermans). Met het onderzoek willen we een bijdrage leveren in het benoemen van een bijzondere dimensie van stress, namelijk morele stress, waarmee ook onderscheid wordt gemaakt in verschillende soorten stress.

De bronnen van morele stress en de hulpbronnen morele veerkracht in het onderwijs worden in kaart gebracht via literatuurstudie, groepsgesprekken en diepte-interviews met leerkrachten secundair onderwijs.

De onderzoeksresultaten werden verspreid via een onderzoeksrapport en een methodiekenbundel om met morele stress aan de slag te gaan. Er is eveneens een samenvattende folder beschikbaar. Alle documenten staan gepubliceerd op www.morelestress.be, luikje Onderwijs 

Onderzoekers: Veronique Hoste en Evelyne Depoorter

Voor vragen (info, lezing, workshop), neem contact op met evelyne.depoorter@howest.be